Porady

Czym jest darowizna?

Według polskiego prawa darowizna jest nieodpłatnym przekazaniem pewnej części własnego majątku na rzecz innej osoby. Są sytuacje, w których otrzymanie darowizny wymaga zapłacenia podatku, ale są też takie przypadki, kiedy można zostać zwolnionym z tego obowiązku. Przeczytaj poniższy artykuł i sprawdź czym jest darowizna, a także jak prawidłowo rozliczyć się z jej otrzymania.

Co to jest darowizna?

Zapewne każdy z nas chociaż raz słyszał słowo darowizna, ale czy wiesz, co dokładnie oznacza to słowo? Darowizna – co to takiego i kto może ją przekazać? Darowizna jest umową, co oznacza, że muszą w niej uczestniczyć dwie strony. Jedną ze stron stanowi oczywiście darczyńca, który przekazuje swój majątek – np. dom, samochód lub inne przedmioty. Drugą stronę umowy stanowi natomiast obdarowywany. Zarówno darczyńcą, jak i obdarowywanym, może być nie jedna, a kilka osób. Darowizna jest umową nieodpłatną, co oznacza, że darczyńca nie otrzymuje nic w zamian za dobra, które przekazuje innej osobie. Należy jednak wiedzieć, że zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami, jeżeli darczyńca, po przekazaniu darowizny, popadnie w niedostatek, może domagać się niezbędnych do utrzymania środków – od osoby obdarowanej. Osoba, która przyjęła darowiznę nie musi jednak wypełniać tego obowiązku. Wówczas zobowiązana jest do zwrotu wartości wzbogacenia następującego na skutek darowizny.

Darowizna w formie nieruchomości

Wiesz już co to darowizna, więc pora, abyś dowiedział się jak przekazuje się darowiznę w formie nieruchomości. Umowa darowizny, w przypadku nieruchomości, musi zostać bezwzględnie zawarta w formie aktu notarialnego – w innym przypadku będzie uznana za nieważną. Jeżeli darowiźnie ma podlegać lokal lub dom, w którym sami zamieszkujemy, to warto bardzo dobrze zastanowić się nad podjęciem tej decyzji. Taka sytuacja bardzo często ma miejsce, gdy rodzice lub dziadkowie przekazują dom swoim dzieciom, lub wnukom. Jeżeli rodzice lub dziadkowie zdecydują się dokonać takiej darowizny, to koniecznie powinni zawrzeć w umowie uprawnienie do dożywotniego zamieszkiwania w danej nieruchomości – uprawnienie takie dokonywane jest poprzez ustanowienie służebności mieszkania. Jest to bardzo ważne głównie ze względu na to, że jeśli obdarowywany uniemożliwiałby rodzicom lub dziadkom spokojne zamieszkiwanie, może doprowadzić to do odwołania darowizny – na podstawie uznania rażącej niewdzięczności.

Darowizna od rodziny a podatek

Teraz kiedy wiesz już co to jest darowizna i jakie przesłanki muszą zostać spełnione w przypadku darowizny w formie nieruchomości, musisz wiedzieć, że podlega ona opodatkowaniu. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że darowizna od członków rodziny również podlega opodatkowaniu. Zgodnie z obowiązującymi przepisami wszelkie darowizny mają nałożony obowiązek podatkowy. Istnieją jednak pewne określone sytuacje, w których obdarowywany może zostać zwolniony z konieczności płacenia podatku – w tym przypadku przede wszystkim należy zgłosić otrzymaną darowiznę do Naczelnika Urzędu Skarbowego. Dla każdej grupy podatkowej zostały wyodrębnione określone kwoty darowizny, które zwolnione są od płacenia podatku, jeśli jednak obdarowywany otrzyma dobra o wyższej wartości, nawet od swojej najbliższej rodziny, będzie zobowiązany do rozliczenia się z Urzędem Skarbowym. Obowiązuje jednak rozgraniczenie ze względu na rodzaj pokrewieństwa między osobami, których dotyczy umowa, a potencjalnych obdarowywanych podzielono na trzy grupy:

  • Grupa pierwsza: małżonkowie, rodzeństwo, macocha, ojczym, zstępni, wstępni, pasierbowie, teściowie, synowa i zięć.
  • Grupa druga: rodzeństwo rodziców, zstępni rodzeństwa, małżonkowie rodzeństwa, rodzeństwo małżonków, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa małżonków, a także małżonkowie pozostałych zstępnych. 
  • Grupa trzecia: pozostałe osoby, które nie zostały uwzględnione w wymienionych kategoriach.

Więcej na temat darowizn dowiesz się ze strony:  https://www.csr.org.pl/blog/jak-odliczac-od-pit-darowizny-na-cel-pozytku-publicznego-czeste-pytania-i-odpowiedzi,